آیت در آینه دوست

 

غلامعلی ثبات نوشت؛ یکم، زندگی هر انسانی پس از گذار از دوران میانسالی آموخته­ها و اندوخته­هایی دارد که اگر بنویسد یا دیگران آن را بازگو نمایند دست کم برای اطرافیان و در حالت بهتر، برای افراد بیشتری درس­آموز خواهد بود. به ویژه اگر در کنار دستاوردها، ناکامی­ها و اشتباهات هم بیان شود. این کار درباره افراد شناخته شده و صاحب آثاری مانند

فقید نتایج به مراتب پربارتری خواهد داشت و اکنون که از کنارمان رفته است کاش دوستان، دانشجویان، همکاران و وابستگانش علاوه بر ابراز اندوه و پیام­های تجلیل و تسلیت، آنچه از او می­دانند را بنویسند تا آثار و آموخته­های زندگی­اش در نبودنش نیز امتداد یابد.

   دوم، انسان متناسب با موقعیت­هایی که در زندگی دارد نقشهای متفاوتی ایفا می­کند و ممکن است تصویری که از شخصیت ما در آینه خانواده، دوستان یا همکاران منعکس می­شود همسان نباشد. به علاوه، گاهی بدون آنکه بخواهیم یا بدانیم گفتار و کردارمان اثر سازنده یا مخربی بر رفتار و روان زیردستان می­گذارد که همیشه به یادشان می­ماند و ما از آنها غافلیم. در نگاه من آیت عزیز اما همه جا یک شخصیت داشت و همان که ما از او در اداره می­دیدیم با آنچه بین خانواده و دوستانش بود فرق چندانی نداشت. شناختی که من از آیت کریمی فقید دارم حاصل حدود ۱۵ سال ریاست او بر من در محیط اداره، آشنایی با آثارش و شنیدن سخنان دوستان و همکارانش بوده است و یادم نمی­آید که در این سالها هیچ رفتار ناخوشایندی با من داشته باشد. او انسانی دلسوز بود و کاری که می­توانست برای حل مشکلات اطرافیانش می­کرد اما نمی­دانست عصبانیتی که گاهی با برخی همکاران دارد چقدر باعث آزردگی­شان می­شود و تصویرش را در اذهان آنها مخدوش می­کند.

   سوم، آیت کریمی فرزند یک خانواده سنتی و پرجمعیت در شهر کوچک ابهر بود و تا اوایل جوانی در آنجا بزرگ شده بود. بنابراین، ویژگی­های یک شهرستانی ساده و صمیمی و حتی لهجه خاص در وجودش نهادینه شده بود و با آنکه از اوایل جوانی به تهران آمده بود، آمریکا رفته بود، با خانواده تهرانی وصلت کرده بود و بیشتر زندگی اش را خارج از ابهر گذرانده بود برخی از آن ویژگیها را همیشه در خودش داشت. از جمله آنکه زندگی بین پنج برادر و دو خواهر بزرگتر و کوچکتر از خود، او را رقابت جو و مقایسه­گر بار آورده بود و یاد گرفته بود که برای رسیدن به خواسته­ها و عقب نماندن از دیگران پشتکار داشته باشد و حتی گاهی تند شود و برآشوبد. همچنین، زندگی در خانواده­ای شلوغ باعث شده بود که زبان احساسی و عاطفی­اش آنچنان قوی نباشد و تاثیر رفتار و گفتارش را بر ذهن و ضمیر اطرافیان به خوبی درک نکند.

   چهارم، آیت به شدت شور زندگی و امید به آینده­های خوب داشت و با همه دشواری­هایی که دیده بود و دوندگی­هایی که داشت اهل نالیدن از زندگی و نق زدن نبود. او بسیار امیدوار و سخت کوش بود و چون دغدغه عقب ماندن از دیگران را داشت عجله می­کرد که کارهایش هرچه زودتر انجام شود و حوصله لازم برای رفع غلطها و اشتباهات احتمالی نداشت. با همین رویه، جناب کریمی فقید نخستین نویسنده صنعت بیمه بود که کتابهایی را برای استفاده در آزمونهای نمایندگی و کارگزاری تالیف کرد و به علت شمار بالای متقاضیان این آزمونها آثارش بارها و به طور گسترده ای منتشر و بسیار معروف شد. از اینرو، می­توان او را پرمخاطبترین مؤلف بیمه­ای در حوزه آموزش و تالیف دانست.

   پنجم، آیت عزیز اتکا و اعتماد زیادی به زیردستانش داشت و انجام بیشتر امور را به طور کامل به آنها واگذار می­کرد و نتیجه را بدون هیچ دخل و تصرفی به مقام مافوق ارائه می­کرد. البته پیامد اشتباهات احتمالی را هم به آنها برمی­گرداند. به همین خاطر خودش فرصت بیشتری برای کارهای تالیف و ترجمه و دیدار و گفتگو با همکاران و دوستان داشت. طوری که صمیمانه و با روی خوش با اهالی صنعت بیمه گفتگو می­کرد و بیشتر مسوولین و مدیران شرکتهای بیمه هنگام مراجعه به بیمه مرکزی به دیدن او هم می­آمدند و اگر جلسه و برنامه رسمی نداشت پای صحبتهایش می­نشستند.

   ششم، ایراد اصلی آیت آن بود که اموراتش زندگی­اش متوازن نبود و برخی جنبه­های بسیار مهم یک زیستن شادمانه را در خود نداشت. او با آنکه مدیریت ریسک می­دانست ریسک سلامتی خودش را به خوبی مدیریت نکرد. من از او نشنیدم که اهل ورزش یا حتی پیاده­روی منظم باشد. همیشه شتاب برگشتن به اتاق و نشستن پشت میزش را داشت و توجه نداشت که کم­تحرکی چقدر برایش زیانبار است. مطالعات غیربیمه­ای او محدود به مرور مطالب دو سه روزنامه بود و گرایشی به ادبیات، شعر، هنر و موسیقی نداشت. سرگرمی هفتگی­اش رفتن به شهرستان و دیدار با مادرش)تا زمانی که زنده بود( و خواهران و برادرانش بود. حتی مهمانی­های دوستانه را نیز پیش از سایرین ترک می­کرد و کمتر پای سخنان و تجربیات دوستان می­نشست تا شاید به کارش آید.

  در مجموع، آیت کریمی عزیز زندگی را مسابقه­ می­دید، همیشه سودای برنده شدن داشت و برای آن هرکه را می­توانست به کار می­گرفت. در این راه آنقدر بی­محابا تقلا کرد و به خود و اطرافیانش سخت گرفت که پیش از همه همقطارانش به خط پایان زندگی رسید اما با کتابهایی که نوشت جایگاهی مانا در صنعت بیمه برای خودش فراهم کرد و نامش بیش از همه ما در خاطر فعالان این صنعت خواهد ماند.  یادش گرامی.